SDE MYTHE VAN IMPACT

Waarom ondernemers denken dat ze de wereld veranderen

Iedere ondernemer heeft het erover: impact. We willen allemaal het verschil maken, betekenis toevoegen, iets nalaten. Impact is het nieuwe succes: meetbaar, deelbaar, zichtbaar. Het is wat winst was in de jaren negentig en duurzaamheid in de eerste twintig jaren van deze eeuw. Vandaag is het hét bewijs dat je ertoe doet. En dus gebruiken we het woord te pas en te onpas: in missies, pitches, jaarplannen en LinkedIn-posts.

Er zijn dagen dat ik impact ga maken. Dat voel ik. Dat weet ik. Dan trek ik mijn netste jasje aan, rij naar de lancering van INTO business en voel me even een regisseur van betekenis. De banners hangen recht, de bubbels staan koud, de gastenlijst is vol. En als alles soepel loopt, denk ik: kijk ons eens impact maken. Totdat ik in de spiegel kijk en denk: of is dit gewoon een feestje met bitterballen?

Ik ook, trouwens. Ik heb het woord zó vaak uitgesproken dat het inmiddels als leeg jargon voelt: aanwezig, maar zonder gevoel. Soms betrap ik mezelf erop dat ik het zeg zonder nog te weten wat het betekent. Alsof de klank van het woord belangrijker is dan de inhoud.

Regisseur van betekenis

Er zijn dagen dat ik impact ga maken. Dat voel ik. Dat weet ik. Dan trek ik mijn netste jasje aan, rij naar de lancering van INTO business en voel me even een regisseur van betekenis. De banners hangen recht, de bubbels staan koud, de gastenlijst is vol. En als alles soepel loopt, denk ik: kijk ons eens impact maken. Totdat ik in de spiegel kijk en denk: of is dit gewoon een feestje met bitterballen?

Met INTO business geven we ondernemers een podium. We maken verhalen, magazines, organiseren bijeenkomsten. Dat klinkt idealistisch, maar het is ook gewoon werk: plannen, drukproeven, facturen. Toch verkopen we het met woorden als verbinden, inspireren en versterken. Grote woorden, kleine daden. En daar zit misschien het probleem: we willen groots klinken, omdat we bang zijn dat gewoon niet genoeg is.

De impactdrang van ondernemers

De impactdrang van ondernemers komt niet uit de lucht vallen. We leven in een tijd waarin alles zichtbaar moet zijn: groei, succes, bedrijfsmissies. De samenleving meet waarde in bereik en betekenis in branding. Zelfs goed doen is een verdienmodel geworden.

Wie geen meetbare impact heeft, lijkt irrelevant. Stilstand voelt als falen, rust als luiheid. Druk zijn is het nieuwe goed. We hebben een cultuur gebouwd waarin we voortdurend moeten bewijzen dat we van waarde zijn. Niet alleen met wat we doen, maar ook met wat we zeggen dat we doen.

En dus rennen we. We bouwen, posten, pitchen, meten, rapporteren. Tot we niet meer weten waarom we ooit begonnen zijn. Want als je altijd beweegt, zie je niet meer waar je heen gaat.

We vergeten waarom we ooit begonnen

Mijn impact heeft een burn-out

Ik herken het in mezelf. Mijn verlangen om iets te betekenen is echt, maar het raakt verstikt in de drukte van de dag. Mijn impact heeft soms een burn-out: hij draait overuren, maar voelt leeg. Toch zeg ik nooit: “Ik ben moe.” Ik zeg: “Het is uitdagend.” Niet: “Ik weet het niet”, maar: “We zijn ermee bezig.” Zo houd ik de façade van richting in stand, terwijl ik eigenlijk gewoon ronddraai. En ergens tussen al dat draaien verlies je het zicht op wat ooit de kern was: de reden waarom je ooit begon. Want impact maak je niet vanuit drukte, maar vanuit aandacht. En als je die kwijtraakt, blijft er alleen nog beweging over. Zonder richting.

Misschien komt het omdat we allemaal verlangen naar erkenning, als ondernemer en vooral als mens. We willen gezien worden, voelen dat het ertoe doet dat we bestaan. En in een wereld vol schermen, algoritmes en concurrentie lijkt ‘impact’ de laatste tastbare vorm van zingeving. Het is de moderne variant van een standbeeld: bewijs dat je iets hebt nagelaten. Alleen vergeten we dat betekenis zich niet laat vangen in cijfers en grafieken. Je kunt iemand raken zonder dat het ooit zichtbaar wordt, en dat past slecht in ons prestatie-denken.

Geen strategie, geen storytelling

En dan, zonder plan of KPI, gebeurt er iets wat me stilzet. Zoals tijdens een recente lancering. Ik stond aan de bar, balend dat een makelaar vooral over de uitstekende kwaliteit van de bitterballen begon in plaats van over echt impact die onze lanceringen teweeg moeten brengen. Tot een andere ondernemer me aansprak: metaalbewerker, stevige handdruk. Hij vertelde dat hij bij de vorige bijeenkomst zijn grootste klant had ontmoet. “Het was gewoon een gesprek tussen twee mensen met een biertje. Geen pitch, geen visitekaartje. Het klikte. Sindsdien werken we samen.”

Daar stond ik dan. Geen strategie, geen storytelling. Gewoon twee mensen die elkaar vonden. Dáár zat het verschil. Dus niet in de opkomst, foto’s of likes, maar in een ontmoeting die niemand had gepland.

Echte betekenis ruikt naar bitterballen

Samenwerking zonder marketing

Toen besefte ik: impact is niet iets wat je maakt. Het is iets wat gebeurt als je ophoudt te proberen indruk te maken. Echte betekenis ontstaat in de ruimte die overblijft als je de prestatiedrang even loslaat. In het gesprek zonder vooropgezet doel. We overschatten de schaal en onderschatten het gebaar. We geloven dat betekenis groter wordt door bereik, maar meestal wordt ze kleiner door een gebrek aan echte aandacht. De aannemer die een gezin helpt aan warm water, de accountant die luistert zonder over cijfers te praten, de installateur die een warmtepomp bij zijn moeder zet, gratis, die maken impact. Zonder strategie, gewoon door menselijk te handelen.

Honger naar betekenis

Het wrange is dat we dat diep vanbinnen allemaal weten. Alleen vergeten we het zodra we onze laptop openklappen. Dan nemen de cijfers, de targets en de KPI’s het weer over. Misschien is dat dan ook wel de echte mythe van impact: dat we denken dat we de wereld veranderen, terwijl we in feite vooral bezig zijn met onszelf overtuigen dat het zin heeft. En misschien is dat niet erg.

Misschien is impact gewoon een ander woord voor onze honger naar betekenis. Alleen moeten we durven toegeven dat die betekenis niet ontstaat door groter te denken, maar door eerlijker te zijn. Bij INTO business blijven we doen wat we doen: verhalen maken, ontmoetingen en verbinding faciliteren. Maar ik kijk er anders naar. Niet: hoeveel bereik hadden we? Maar: wie ging er met iets echts naar huis?

Als ik nu rondkijk op een avond vol aannemers, accountants en installateurs, zie ik geen netwerk meer, maar een gemeenschap. Dan hoop ik dat ze even vergeten dat ze iets moeten bewijzen. Want pas dan kunnen er mooie impactvolle dingen gebeuren.

Beter dan welke waardepropositie ook

Betekenis ruikt niet naar succes. Die ruikt naar gesprekken die blijven hangen, naar stilte tussen twee zinnen in. Naar bitterballen. En dat ruikt beter dan welke waardepropositie ook. Misschien is dat wel de essentie: dat betekenis niet schuilt in groei, maar in nabijheid. Dat ondernemen niet draait om het veranderen van de wereld, maar om het zorg dragen voor het kleine stukje ervan dat je raakt. Dáár, tussen mensen, in momenten die niet opvallen maar blijven hangen, ontstaat de enige impact die telt.